ตะคริว คืออะไร
ตะคริว คือ ภาวะที่กล้ามเนื้อเกิดการหดเกร็งอย่างกะทันหัน และไม่สามารถคลายตัวได้ตามปกติ มักเกิดขึ้นบริเวณน่อง เท้า ต้นขา หรือบางครั้งในมือและนิ้ว ซึ่งสร้างความเจ็บปวดเฉียบพลันและรุนแรง อาการมักกินเวลาตั้งแต่ไม่กี่วินาทีจนถึงหลาย ๆ นาที แล้วค่อย ๆ คลายตัว บางรายอาจเกิดซ้ำในระยะเวลาใกล้เคียงกัน ทำให้ผู้ที่เป็นตะคริวบ่อย อาจรู้สึกไม่มั่นใจในการใช้ชีวิตประจำวัน ระแวงว่าจะเป็นตะคริวตอนนอนหลับหรือแม้กระทั่งตอนกำลังออกกำลังกาย
สาเหตุหลักของการเป็นตะคริวบ่อย
- ร่างกายขาดน้ำและเกลือแร่ ร่างกายที่เสียเหงื่อมากจากการออกกำลังกาย หรือดื่มน้ำน้อยเกินไป ทำให้ระดับแคลเซียม โพแทสเซียม และแมกนีเซียมในเลือดลดลง ส่งผลให้กล้ามเนื้อหดเกร็งผิดปกติ
- ใช้งานกล้ามเนื้อมากเกินไป การออกกำลังกายหนักโดยไม่วอร์มอัปหรือยืดกล้ามเนื้อให้เพียงพอ ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนล้าและเกิดตะคริวได้ง่าย
- ตั้งครรภ์ คุณแม่ตั้งครรภ์หลายคนมีอาการ เป็นตะคริวบ่อย เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนและภาระที่เพิ่มขึ้นในระบบไหลเวียนเลือด
- อายุที่มากขึ้น เมื่ออายุมากขึ้น กล้ามเนื้อและเส้นประสาทเสื่อมสภาพ ทำให้โอกาสเกิดตะคริวสูงขึ้น โดยเฉพาะในผู้ที่ไม่ค่อยเคลื่อนไหวร่างกาย
- การทำท่าทางซ้ำซากหรือนั่งซ้ำท่าเดิมนานเกิดไป เช่น การนั่งพับเพียบ นั่งไขว่ห้าง หรือนั่งกับพื้นนาน ๆ อาจทำให้เลือดไหลเวียนไม่ดี จนกล้ามเนื้อเกิดตะคริว
- การใช้ยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาลดความดัน หรือยาคลายกล้ามเนื้อบางชนิด อาจมีผลข้างเคียงทำให้เกิดตะคริวได้
เป็นตะคริวบ่อย อันตรายไหม
ขึ้นอยู่กับสาเหตุหากเป็นตะคริวเพียงแค่บางครั้งจากการออกกำลังกายหนัก หรือดื่มน้ำน้อย ส่วนใหญ่มักไม่อันตราย แต่หากเป็นตะคริวบ่อย โดยไม่มีสาเหตุชัดเจน โดยเฉพาะตะคริวตอนกลางคืนหรือตะคริวที่มากับอาการอื่น เช่น ชาตามปลายมือปลายเท้า กล้ามเนื้ออ่อนแรง หรือเหนื่อยง่าย ควรรีบพบแพทย์ทันที เพราะอาจเกี่ยวข้องกับโรคทางระบบประสาท หรือปัญหาไต หัวใจ และระบบไหลเวียนเลือด
เทคนิคแก้เมื่อเป็นตะคริว
- ยืดกล้ามเนื้อที่เป็นตะคริว อย่างเช่น หากเป็นที่น่อง ให้เหยียดขาและดึงปลายเท้าเข้าหาตัวช้า ๆ
- นวดกล้ามเนื้อเบา ๆ เพื่อช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัว
- ประคบร้อน เพื่อคลายกล้ามเนื้อ หรือประคบเย็นหากมีอาการปวดร่วม
- เดินเบา ๆ หรือขยับกล้ามเนื้อส่วนที่เป็นตะคริวหลังจากคลาย เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือด
สรุป
การเป็นตะคริวบ่อย จะอันตรายหรือไม่อันตรายขึ้นอยู่กับสาเหตุและอาการร่วมที่เกิดขึ้น แต่โดยปกติทั่วไปแล้วจะไม่อันตราย สามารถหายไปได้เองภายในระยะเวลาไม่นาน แต่ก็ไม่ควรมองข้าม เพราะในหลาย ๆ ครั้งการเป็นตะคริวก็บ่งบอกถึงอาการบางอย่างที่ซ่อนอยู่ในร่างกาย หากเป็นตะคริวบ่อยจนผิดปกติควรพบแพทย์เพื่อได้รับคำวินิจฉัยที่ถูกต้องและแม่นยำ ป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาร้ายแรง